پرنده اما کرکس...
ديدگاه مطهري در مورد انسان، ديدگاه انديشوري است كه قائل به آزادي تمام و كمال آدمي است تا بتواند استعدادهايش را به فعاليت درآورد و ابتدا از آن در جهت كمال و پيشرفت استفاده كند. در انديشه او آدمي داراي خصلت‌هاي آزادي‌خواهانه است و «روح آزادي‌خواهي و حريت در تمام دستورات اسلامي به چشم مي‌خورد»6 و نيز «تعليمات ليبراليستي در متن تعاليم اسلامي وجود دارد… اسلام دين حريت و آزادي است.»7
به باور وي اعتقاد به خدا نه تنها آزادي انسان را سلب نمي‌كند بلكه اين خود باعث تقويت روح آزادي‌خواهي و حريت‌منشي در انسان مي‌گردد و در واقع «اعتقاد به خدا مساوي است با اينكه انسان آزاد و مختار باشد.»8
آزادي در نگاه مطهري دو ركن دارد: يكي عصيان و تمرد و ديگري تسليم و انقياد: «بدون عصيان و تمرد، ركود و اسارت است و بدون تسليم و انقياد و اصولي بودن، هرج و مرج است.»9
از زاويه ديگر، آزادي در انديشه مطهري يك راه و روش براي رسيدن به مقصد است. آزادي خود هدف و مقصد نيست. بلكه تنها معبد وگذرگاهي است براي دستيابي به هدف‌هايي برتر و بالاتر. به تعبير مطهري: آزادي «كمال وسيله‌اي» است نه «كمال هدفي». هدف انسان اين نيست كه آزاد باشد، ولي انسان بايد آزاد باشد تا به كمالات خودش برسد. آزادي يعني اختيار، انسان در ميان موجودات تنها موجودي است كه خود بايد راه خود را انتخاب كند و حتي به تعبير دقيق‌تر خودش بايد خودش را انتخاب كند، (همچنانكه) يك موجود مجبور نمي‌تواند به آنجا برسد. پس آزادي، يك كمال وسيله‌اي است، نه تنها يك كمال هدفي.10
بنابراين، آزادي در انديشه مطهري به خودي خود داراي تقدس و ارزش نيست، بلكه از آن جهت ارزشمند و متعالي است كه در فقدان آن انسان نيز همچون ساير موجودات از قدرت انتخاب برخوردار نبوده و در نتيجه تجلي و ظهور استعداد‌ها در انسان معنا و مفهومي نخواهد يافت. آزادي از آن رو قابل تقدير است كه انسان مي‌تواند به آن وسيله به حركت درآيد و در مسير زندگي خود دست به انتخاب بزند و جهت زندگي خويش را برگزيند: «با آزادي است كه ممكن است انسان به عالي‌ترين كمالات و مقامات برسد و ممكن است به اسفل السافلين سقوط كند.»11
منابع:- نهج‌البلاغه، نامه 31.
2- ر.ك. مرتضي مطهري، انسان كامل، ص 5-48.
3- مرتضي مطهري، ختم نبوت، ص 20.
4- مرتضي مطهري، پيرامون انقلاب اسلامي ص 101.
5- همان، صص 103 و 102.
6- همان، صص 42و 41.
7- همان، ص 53.
8- مرتضي مطهري، مجموعه آثار، ج 1 ص 526.
9- حسين يزدي، آزادي در نگاه استاد مطهري، ص 32.
10-مرتضي مطهري، انسان كامل، ص 347، 436.
11-همان، ص 347.
صفحات: 1· 2
شک نیست هرکه زائر شش گوشه می شود،
از آستان لطف تو امضا گرفته است…
السلام علیک یا علی بن موسی الرضا…
التماس دعا…
پاسخ:
ممنون از حضورتان
در پناه حق
سلام دوست عزیز
آزادی یعنی آزادی اندیشه
آزادی یعنی آزاد از غیر خدا و اسیر ذکر و یاد خدا در هر حالی و این همان چیزی است که روابط اجتماعی را معنا می دهد(نظر شخصی است نه مستند).
متن خوبی بود.
موفق باشید.
در پناه حق
پاسخ:
سلام علیکم مهربان دوست
ممنون از دیدگاهت ان شا الله تو پست های بعدی میخوام درباره انواع آزادی و فواید و … صحبت بشه.
ممنون از دیدگاهت زیبا بود
در پناه حق شاد وسلامت باشید
فرم در حال بارگذاری ...
فید نظر برای این مطلب