منکرات رسانه ای

خداوند خطاب به حضرت شعيب(ع) فرمود: صد هزار نفر از قومت را عذاب مى كنم! شصت هزار از بى گناهان و چهل هزار از گناهكاران! چون گناهكاران هرچه كردند, آن ها بى تفاوت گذشتند و نهى از منكر نكردند.(1)
لذا نهى از منكر يك وظيفه همگانى است; همان گونه كه در فقه ما درجاى خود ثابت است. و اين وظيفه نسبت به ((منكرات رسانه اى)) بسيار سنگين تر و حساس تر است. چون فراورده هاى رسانه اى, غذاى روح و قلب مردم است, و اگر فاسد باشد, روح اجتماع را مسموم مى كند. كه اين به مراتب از مسموميت جسمى خطرناك تر و كشنده تر است. اگر آلودگى هوا آلودگى آب و آلودگى صوتى خطرناك است, آلودگى رسانه اى (منكرات رسانه اى) فاجعه آفرين است!

در اين ميان به نظر مى رسد كه رسانه هاى مكتوب نقش گسترده ترى داشته و دارند.  و آن قدر مهم است كه خداوند حكيم به آن سوگند ياد كرده است. (ن و القلم و ما يسطرون)(2); سوگند به قلم و آنچه مى نويسند.
قلم مى تواند انسان را هدايت كند آنچنان كه جاودان سعادتمند شود و نيز مى تواند براى ابد انسان را به قعر دوزخ افكند.
قلم مسموم از هر مار سمى خطرناك تر است.

در حديثى از رسول اكرم(ص) آمده است: ((يوتى بصاحب القلم يوم القيامه فى تابوت من نار يقفل عليه بإقفال من النار! فينظر قلمه فيما اجراه فان كان اجراه فى طاعه الله و رضوانه فك عنه التابوت و ان كان اجراه فى معصيه الله ـ هوى فى التابوت سبعين خريفا…!))(3)
((روز قيامت صاحب قلم آورده مى شود همراه با تابوتى از آتش كه برآن قفل هاى آتشين است! پس نگاه مى شود به قلمش كه در چه مسيرى جارى شده است, اگر در طاعت خداوند جارى شده, تابوت آتش از او جدا و دور مى شود; اما اگر قلمش در مسير معصيت خدا جارى شده, پس درون آن تابوت به قعر جهنم افكنده مى شود!!))
و اين روايتى است واقعا تكان دهنده و هشدار دهنده براى اهل قلم!
و لغزشهاى قلم يعنى ((منكرات قلم)) كه يكى از انواع ((منكرات رسانه اى)) مى باشد, بسيار است و آن قدر ظريف و دقيق و گاه به ظاهر ناپيداست كه چه بسا خود صاحب قلم از آن غافل باشد.

اما آنچه من مى خواهم بگويم, ((كوچكهاست)) كوچك هايى كه به عنوان ((منكرات رسانه اى)) تنها به دقت و تذكرى نياز دارد. اما ((كوچكهاى بزرگ)) كه دشمنان آگاه و دوستان ناآگاه آب به آسياب دشمن مى ريزند تا چرخ آن سريع تر بچرخد و نان كامروايى دشمن سريع تر آماده شود!! و اين كوچك هاى بزرگ و منكرات نوشتارى و تصويرى در زير شاخ و برگ شجره خبيثه آن تهاجم هاى بزرگ, خود را پنهان كرده و در استتار كامل و به ظاهر از نظرها دور است. و در لابلاى اين هياهوها و جنجال هاى بزرگ به آسانى رشد مى كند و ريشه محكم كرده و ناگهان سربرآورده و چون خطرى بزرگ جامعه را تهديد مى كند و نمونه هاى زياد دارد. يك تصوير نامناسب, يك تبليغ, يك تشويق, يك تعريض و يك تحريك, گاه چنان ضربه اى به آرمان هاى مقدس مى زند كه ويرانگر است.
بى شك يكى از شريف ترين فضائل اخلاقى انسانها در تمام جوامع خصوصا در مكتب اسلامى شيعى ((حيا)) و ((عفت)) عمومى است.
بهتر بگويم يكى از زيباترين معروف ها كه امر به آن ارزش حياتى دارد, حيا و عفت است كه در مقابل آن, بى بندوبارى عمومى يعنى بى عفتى است.

آرى, حفظ عفت, چه عفت جنسى و چه عفت اقتصادى, خود افضل عبادات است و عفت عمومى چون سدى آهنين جلو تمام منكرات اخلاقى جامعه را گرفته و مانع از نشر آن مى شود. اما اگر خداى ناكرده اين سد و اين حرمت عفت عمومى شكسته شود, سيلى خروشان از رذائل اخلاقى طغيان مى كند و تمام فضائل جامعه را با خود به باتلاق رذائل مى ريزد. و متإسفانه چنين خطرى توسط برخى رسانه ها و منكرات رسانه اى جوامع را تهديد مى كند. بعضى مطبوعات با قلم و يا تصويرهاى نامناسب و برخى برنامه هاى سيما دقيقا در جهت شكستن سد حرمتهاى عمومى و عفت عمومى گام برمى دارند. بى پروا بگويم تيشه برريشه حرمتها و حيا و عفت عمومى مى زنند! گرچه اين تيشه را رسانه هاى تصويرى محكم تر هم مى زنند!! اما آن مقوله بحث جديدى را مى طلبد.
از دير زمان تاريخ, در جوامع بى بندوبار غربى ازجنس مخالف خصوصا از زنها براى رسيدن به تمام مقاصد سوء خود استفاده مى كردند. حتى براى تبليغ پست ترين كالاى مصرفى خود, مثل داروى نظافت هم!! و اين شگرد پليد به جوامع اسلامى هم سرايت كرد. و تا قبل از پيروزى انقلاب شكوهمند اسلامى خود شاهد آن بوديم كه…!

باز هم سوء استفاده از تصاوير تحريك آميز جنس مخالف شروع شد.
بله, اول از كوچكها شروع كردند. سير پيشرفت مجله ها را كه در چند سال اخير تماشا كرديم, نخست از صورتهاى تزيين شده ((دختربچه هاى خردسال)) شروع كردند! بله, تصويرى بسيار زيبا و چهره اى دوست داشتنى از يك كودك خردسال!!
از يك دختر بچه! با آرايشى تمام؟! اما براى دلهاى بى تاب جوانان, دلربا و تماشايى! رفته رفته چهره هايى زيباتر و زيباتر و با آرايش هاى غليظتر و بزرگتر, آن هم پشت مجله ها, گاه نيمه پوشيده و نيمه عريان و كم كم…! تاحالا كه پوسترهاى آنچنانى از دخترك هاى آنچنانى در معرض فروش و دست به دست بين جوانان و…!
اين ها نمونه اى از منكرات رسانه اى است و اين است آن ((كوچك هاى بزرگ)) و حالا جوانان چه مى كنند؟! با اين چهره هاى تمام آراسته گرچه نه عريان, اما دلربا و فتان!
بگذريم از تصاوير اندام لخت كشتى گيران و ديگر ورزشكاران كافر و مسلمان كه جداگانه بايد به آن پرداخت. اين ها منكراتى است كه خواسته يا ناخواسته جوانان را به بى عفتى عمومى مى كشاند و سد محكم حرمتها را فرو مى ريزد. همه هشيار باشيم كه در شرايط كنونى بلوغ زودرس يك فاجعه بزرگ اجتماعى, اخلاقى است.

منابع:

1-تفسير معين.
2 ـ سوره قلم, آيه 1.
3ـ  ميزان الحكمه, ج 8, باب قلم.