آیات ابرار و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها

یکی دیگر از ادله برتری و فضیلت حضرت فاطمه سلام الله علیها از نگاه قرآن کریم، آیات 5 الی 10 از سوره مبارکه انسان است که مربوط به نذر امام علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها، امام حسن و امام حسین علیهما السلام و فضه و نیز ایثارگری آن ها می باشد.

تفسیر آیات سوره انسان:
خداوند متعال در سوره انسان چنین می فرماید:

إنّ الأبرار یشربون من کأس کان مزاجها کافوراً. عیناً‌یشرب بها عباد اللّه یفجّرونها تفجیرا. یوفون بالنذر و‌یخافون یوماً کان شرّه مستطیراً. و‌یطعمون الطعام على حبّه مسکیناً و‌یتیماً و‌أسیراً. إنّما نطعمکم لوجه اللّه لا نرید منکم جزاء و‌لا شکوراً. إنّا نخاف من ربّنا یوماً عبوساً قمطریراً. 1

ابرار در آخرت از جام‌هاى بزرگ لبریز بهشت که چون کافور، سرد و دلپذیر است، می‌آشامند و آن کافورها، خوشبوى و شیرین است. این آب، آمیخته است به آب چشمه‌اى که براى بندگان خاص خود خلق شده و هر کجا بخواهند، آن کاسه‌ها حاضر است و در قصرها مهیا است. این آب گوارا مثل این است که در عمارات و ابنیه بهشت،
همیشه جریان دارد و در اختیار بنده‌هاى وفادار خداست. اینان به نذر خود وفا کرده و اطاعت خدا کرده و از روزى که محنت آن، آشکار است، می‌ترسند. اینان در راه خدا به مسکین و یتیم و اسیر، اطعام می‌کنند و به زبان حال می‌گویند: ما براى خدا، اطعام کردیم، و از شما جزا و تشکرى نمی‌خواهیم. ما از پروردگارمان در روزى که چهره برافروخته و در هم کشیده است، می‌ترسیم.

نگاهی به سبب نزول آیات:
براساس نقل عبدالله بن عباس می خوانیم: «حسن و حسین بیمار شدند، پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم با جمعی از یاران به عیادتشان آمدند و به علی  علیه السلام فرمودند: ای ابوالحسن! خوب بود نذری برای شفای فرزندان خود می کردی. علی، فاطمه و فضه که خادمه آن ها بود، نذر کردند که اگر آن ها شفا یابند، سه روز روزه بگیرند. چیزی نگذشت که هر دو شفا یافتند، در حالی که از نظر مواد غذایی دست خالی بودند. حضرت علی علیه السلام سه من جو قرض نمود و فاطمه سلام الله علیها یک سوم آن را آرد کرد و نان پخت. هنگام افطار سائلی بر در خانه آمد و گفت: «سلام بر شما ای اهل بیت محمد! مستمندی از مستمندان مسلمانان هستم، غذایی به من بدهید.»
آن ها همگی مسکین را بر خود مقدم داشتند و سه خود را به او دادند و آن شب جز آب ننوشیدند. روز دوم را همچنان روزه گرفتند و موقع افطار وقتی که غذایی را آماده کرده بودند یتیمی بر در خانه آمد، آن روز نیز ایثار کردند و غذای خود را به او دادند. (باز با آب افطار کردند و روز بعد را نیز روزه گرفتند) در سومین روز اسیری به هنگام غروب آفتاب بر در خانه آمد، باز سهم غذای خود را به او دادند. هنگامی که صبح شد، علی علیه السلام دست حسن و حسین را گرفته بود، خدمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم آمدند، وقتی پیامبر آن ها را مشاهده کرد، دید از شدت گرسنگی می لرزند. فرمود: «این حالی را که در شما می بینم برای من بسیار گران است، سپس برخاست و با آن ها حرکت کرد. هنگامی که وارد خانه فاطمه علیها السلام شد، دید در محراب عبادت ایستاده در حالی که از شدت گرسنگی چشم هایش به گودی نشسته …. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ناراحت شد. در همین هنگام جبرئیل نازل گشت و گفت: «ای محمد! این سوره را بگیر، خداوند با چنین خاندانی به تو تهنیت می گوید. سپس سوره «هل اتی» را بر او خواند.» 2
شیخ طبرسی در تفسیر خود در خصوص آیات مورد اشاره چنین می نویسد:
«همانا خاص (مذهب اهل بیت) و عام (مذهب اهل سنت) روایت نموده اند که آیات 5 الی 22 از این سوره درباره علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام خادمه آن ها به نام فضه نازل شده است. این روایت از عبدالله بن عباس، مجاهد و ابوصالح نیز نقل شده است.» 3

منابع :

1- سوره انسان، آیات 5-10
2- شیخ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 7، ص 611-612
3- شیخ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 7، ص 611،